Όταν μένουν στην αποθήκευση για πολύ καιρό, οι πατάτες μπορεί να αρχίσουν να βγάζουν φύτρες, προκαλώντας απορίες για το εάν η κατανάλωση τους είναι ασφαλής.
Από την μια πλευρά, ορισμένοι θεωρούν ότι οι πατάτες που έχουν φυτρώσει είναι απολύτως ασφαλείς για κατανάλωση, αρκεί να αφαιρέσετε τις φύτρες. Από την άλλη, πολλοί ειδικοί προειδοποιούν ότι οι πατάτες με φύτρες είναι τοξικές και προκαλούν τροφική δηλητηρίαση και -ενδεχομένως- ακόμη και θάνατο!
Γιατί οι πατάτες με φύτρες μπορεί να είναι επικίνδυνες προς κατανάλωση
Οι πατάτες είναι μια φυσική πηγή σολανίνης (solanine) και χακονίνης (chaconine). Πρόκειται για δύο γλυκοαλκαλοειδείς ενώσεις που βρίσκονται φυσικά και σε διάφορα άλλα τρόφιμα, όπως οι μελιτζάνες και οι ντομάτες.
Σε μικρές ποσότητες, τα γλυκοαλκαλοειδή μπορεί να προσφέρουν οφέλη για την υγεία. Έχουν αντιβιοτικές ιδιότητες και θετική επίδραση στην μείωση του σακχάρου και της χοληστερόλης στο αίμα. Ωστόσο, μπορεί να γίνουν τοξικά, όταν καταναλώνονται σε υπερβολική ποσότητα.
Καθώς μια πατάτα βγάζει φύτρες, η περιεκτικότητά της σε γλυκοαλκαλοειδή αρχίζει να αυξάνεται. Επομένως, η κατανάλωση πατατών με φύτρες μπορεί να σας κάνει να καταναλώνετε υπερβολικές ποσότητες αυτών των ενώσεων. Τα συμπτώματα εμφανίζονται συνήθως μέσα σε λίγες ώρες έως και μία ημέρα μετά την κατανάλωσή τους.
Σε χαμηλότερες δόσεις, η υπερβολική κατανάλωση γλυκοαλκαλοειδών συνήθως οδηγεί σε έμετο, διάρροια και κοιλιακό άλγος. Όταν καταναλώνονται σε μεγαλύτερες ποσότητες, μπορεί να προκαλέσουν χαμηλή αρτηριακή πίεση, γρήγορο σφυγμό, πυρετό, πονοκεφάλους, σύγχυση και -σε ορισμένες περιπτώσεις- ακόμη και θάνατο.
Επιπλέον, μερικές μικρές μελέτες υποδεικνύουν ότι η κατανάλωση πατάτας με φύτρες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο γενετικών ανωμαλιών.
Γίνεται να αφαιρεθούν οι τοξικές ενώσεις από τις πατάτες με φύτρες;
Τα γλυκοαλκαλοειδή συγκεντρώνονται ιδιαίτερα στα φύλλα, τα άνθη, τα “μάτια” και τα βλαστάρια μιας πατάτας. Εκτός από τις φύτρες, τα τυχόν χτυπήματα στην επιφάνεια της πατάτας, το πρασίνισμα και η πικρή γεύση είναι τρία σημάδια ότι η περιεκτικότητα σε γλυκοαλκαλοειδή μιας πατάτας μπορεί να έχει αυξηθεί δραματικά.
Ως εκ τούτου, το να κόψετε τις φύτρες, τα “μάτια”, τα πρασινωπά και τα χτυπημένα μέρη μια πατάτας βοηθάει στην μείωση του κινδύνου τοξικότητας. Επιπλέον, το ξεφλούδισμα και το τηγάνισμα μειώνει τα επίπεδα γλυκοαλκαλοειδών. Από την άλλη, το βράσιμο, το ψήσιμο και το μαγείρεμα στα μικροκύματα φαίνεται να έχουν μικρή επίδραση.
Τούτου λεχθέντος, είναι ασαφές εάν αυτές οι πρακτικές επαρκούν για να σας προστατεύσουν από την τοξικότητα των γλυκοαλκαλοειδών.
Γι’ αυτόν τον λόγο, οι ειδικοί συνιστούν να πετάτε τις πατάτες με φύτρες και εκείνες που έχουν πρασινίσει.
Τι να κάνετε για να μην βγάζουν φύτρες οι πατάτες
Ένας από τους καλύτερους τρόπους για να μειώσετε τη βλάστηση στις πατάτες είναι να αποφύγετε την μακρόχρονη αποθήκευσή τους. Είναι καλύτερο να αγοράζετε κάθε φορά όσες πατάτες υπολογίζετε ότι θα χρειαστείτε για τις επόμενες λίγες μέρες.
Επιπλέον, η απόρριψη κατεστραμμένων πατατών και η διασφάλιση ότι οι υπόλοιπες είναι πλήρως στεγνές πριν τις αποθηκεύσετε σε δροσερό, ξηρό, σκοτεινό μέρος, μπορεί επίσης να μειώσει ή να καθυστερήσει την πιθανότητα να βγάλουν φύτρες.
Ανέκδοτες αναφορές υποδεικνύουν ότι είναι σώφρον να μην αποθηκεύετε τις πατάτες μαζί με κρεμμύδια, καθώς όταν αυτά τα δύο είναι μαζί επιταχύνεται η χημική διαδικασία της βλάστησης. Ωστόσο, δεν υπάρχουν σχετικά επιστημονικά στοιχεία που να υποστηρίζουν αυτήν την πρακτική.